Επιστημονικά ο όρος ψυχοεκπαίδευση (Psychoeducation) παρουσιάστηκε στη παγκόσμια βιβλιογραφία τη δεκαετία του 70. Έπειτα όμως κατά την εξέλιξη της ψυχολογίας στα χρόνια ο όρος ψυχοεκπαίδευση απέκτησε έναν πλήρως θεραπευτικό ρόλο ακόμα και για πολύ δύσκολες ψυχικές ασθένειες.
Η καθιέρωση του όρου όπως πλαισιώνεται στο σήμερα με το περιεχόμενο που του αποδίδεται από τη επιστημονική κοινότητα είναι αποτέλεσμα μιας περιπετειώδους πορείας. Η ουσία βρίσκεται στο υπερτονισμό της έννοιας της εκπαίδευσης γύρω από άτομα που πάσχουν από ψυχικές ή σωματικές ασθένειες και καταλήγει σε οργανωμένες παρεμβάσεις που αφορούν ψυχοθεραπευτικές τεχνικές. Εκτός όμως από τους άμεσα νοσούντες η ψυχοεκπαίδευση αφορά και το περιβάλλον του ασθενή καθώς προσφέρει γνώση, εκπαίδευση και τρόπους διαχείρισης για το πως τα άτομα που περιβάλλουν έναν ψυχικά ασθενή, μπορούν να θωρακιστούν και να εκπαιδεύσουν τους εαυτούς τους ώστε να προσαρμοστούν και να διαχειριστούν ψυχικές ασθένειες και χρόνια νοσήματα.
Αυτά αναφέρονται γιατί ακόμα και στο επιστημονικό χώρο ο όρος ψυχοεκπαίδευση είναι συχνά παραπλανητικός καθώς παρέπεμπε σε λανθασμένη εντύπωση ότι πρόκειται για εκπαίδευση, ενώ στη πραγματικότητα είναι θεραπευτική παρέμβαση που συνδυάζει παροχή εκπαίδευσης με ψυχοθεραπευτικά στοιχεία και για το ίδιο το ασθενή αλλά και για το περιβάλλον του που επηρεάζεται.
Στο σημείο αυτό να τονιστεί ότι πρόκειται για μια μη φαρμακευτική θεραπεία, η οποία όμως αποδέχεται την κομβική αξία των φαρμάκων παρέχοντας με συστηματικό, δομημένο και διδακτικό τρόπο ενημέρωση για κάθε είδους ασθένεια ενσωματώνοντας ψυχοθεραπευτικές τεχνικές , με σκοπό οι ασθενείς α κατανοήσουν και να αντιμετωπίσουν καλύτερα την ασθένεια.
Οι βασικές συνιστώσες που απαρτίζουν την ψυχοεκπαίδευση είναι τρεις (3):
1) ΕΝΗΜΕΡΩΣΗ (INFORMATION)
2) ΕΚΠΑΙΔΕΥΣΗ ΣΕ ΔΕΞΙΟΤΗΤΕΣ (SKILLS TRAINING)
3) ΥΠΟΣΤΗΡΙΞΗ (SUPPORT)
Βασική αρχή της Ψυχοεκπαίδευσης είναι το θεμελιώδες αξίωμα του δικαιώματος στη γνώση. Αν δεν υπάρχει γνώση δε υπάρχει μόρφωση. Όλοι οι ασθενείς αλλά και το περιβάλλον τους έχουν το δικαίωμα στη υπεύθυνη ενημέρωση για τη νόσο που τους απασχολεί.
Η γνώση είναι δύναμη και είναι δρόμος για την σφαιρική αποδοχή και την ολοκληρωμένη και αποτελεσματική αντιμετώπιση της νόσου.
